VOOR ZORGPROFESSIONALS
Op deze pagina vind je video's, documenten, links en afbeeldingen die je kunt gebruiken bij goed samenspel in de driehoek. Er is de laatste jaren veel ontwikkeld en er vindt kruisbestuiving plaats tussen sectoren. Vanuit het sociaal domein kan goed worden bijgedragen aan de (palliatieve) zorg, zowel voor patiënten als voor naasten. Onderstaande links en tools hebben we gerubriceerd op toepassing.
DE DRIEHOEK - HEART FOR CARE
Binnen de zorg is veel in beweging. Het is een uitdaging om ook in de toekomst goede en betaalbare zorg te leveren. In de aanpak die wij ontwikkeld hebben, komen inzichten samen uit de driehoekskunde, positieve gezondheid, familiezorg en andere instrumenten die ontwikkeld zijn binnen de zorg. Deze aanpak passen we toe binnen tal van werktereinen: de thuiszorg, ouderenzorg, palliatieve zorg, kind- en jeugdzorg, (ambulante) begeleiding, verslavingszorg en de GGZ. We bieden handvatten voor een gesprek over relaties, posities, communicatie, rollen en vertrouwen. De driehoek is daarbij een concreet hulpmiddel. We besteden ook aandacht aan de implementatie en borging in het werkveld. Dit leidt tot kwaliteit voor alle betrokkenen in de zorgdriehoek.
DRIEHOEKSKUNDE - CHIEL EGBERTS
WAT IS MANTELZORG?
WAT IS POSITIEVE GEZONDHEID?
BOEKJES OM IN TE ZETTEN IN DE MANTELZORGDRIEHOEK
De serie 'Klein geluk' bestaat uit een reeks boekjes die je vanuit de gedachte van positieve gezondheid kunt inzetten voor de samenwerking binnen de mantelzorgdriehoek. De perspectieven van zowel de cliënt, de mantelzorger als de zorgprofessional komen hierin aan bod. De auteurs zetten zich met Positieve Gezondheid en de Methode Klein Geluk ® op de kaart, om de (mantel)zorg in Nederland en Vlaanderen te ondersteunen. Na hun 'Handboek voor klein geluk' schreven ze een serie van drie boeken voor de driehoek mantelzorger-cliënt-zorgprofessional. Alle boeken zijn een verzameling van levenservaring, onderzoek en opleiding.
Meer informatie vind je op de website van 'Klein geluk'.
MODEL MANTELZORGONDERSTEUNING
Hoe ga je in gesprek met mantelzorgers over de ervaren belasting en belastbaarheid van mantelzorgers? Dit instrument is ontwikkeld door het IKNL voor de oncologische zorg, maar veel breder inzetbaar, met name voor mantelzorgers van mensen die langdurig (palliatief) ziek zijn.
Download hier het gespreksmodel-mantelzorgerondersteuning-IKNL.
Download hier het bijbehorende formulier.
Bron: Integraal Kankercentrum Nederland.
DE KRACHT VAN DIVERSITEIT
Hoe ga je om met de diversiteit aan achtergronden die je tegenkomt in je werk met cliënten en in de samenwerking met andere professionals? Wat is het effect van je eigen familiegeschiedenis op de manier waarop je situaties duidt en op jouw waardensysteem? ‘Beschermjassen’ is een model dat ruimte schept voor diversiteit. Op de werkvloer, in hulp- en dienstverlening, in het onderwijs, in de wijk… ‘Beschermjassen’ betekent bescherming bieden door mensen of groepen in te bedden in hun krachtbronnen. Veiligheid en warmte bieden, mensen omhullen in het oude vertrouwde, daarmee bestrijd je uitsluiting en creëer je verbinding.
Meer lezen? Kijk op: Beschermjassen.nl
INGRIJPENDE GEBEURTENISSEN IN SYSTEMEN
Families, organisaties en ook samenlevingen maken belangrijke fase-overgangen mee zoals geboorte, dood, fusies, oorlog en andere ingrijpende gebeurtenissen. Een faseovergang doorloopt altijd drie stadia, namelijk 1. het afscheid, 2. de overgangsfase waarin je het oude hebt losgelaten maar er nog niets nieuws voor in de plaats is gekomen, en 3. de re-integratie.
Migratie en trauma's zijn bijzondere vormen van een levensfaseovergang: de verlieservaring van de migrant of getraumatiseerde manifesteert zich steeds opnieuw bij nieuwe levensfaseovergangen.
Meer lezen? Kijk op: Beschermjassen.nl
POSITIEVE GEZONDHEID - TOOLS
Vilans heeft in samenwerking met het Institute for Positive Health verschillende handreikingen gepubliceerd om positieve gezondheid in praktijk te brengen.
Download 8 tips voor werken met positieve gezondheid
Download het spoorboekje-positieve-gezondheid
Download de Aan de slag met positieve gezondheid
Download de verander- en effectenkaart positieve gezondheid
Kijk voor nog meer tools op de website van het Institute for Positive Health.
REGIE OP SAMENWERKING PROFESSIONALS
Samen1Plan is een online hulpverleningsplan voor zorgtrajecten waarbij meerdere hulpverleners betrokken zijn. Samen1Plan is op de werkvloer ontwikkeld door cliënten en hulpverleners. Deze methodiek kun je inzetten om als professional in diverse driehoeken samen te werken.
Meer lezen? Kijk op de website van Samen1Plan.
NAASTEN VAN MENSEN MET PSYCHISCHE PROBLEMATIEK
Een generieke introductie over het werken met naasten in de ggz is te vinden op de website 'GGZ Standaarden'. Daarin wordt onder andere geschreven over situaties waarin discussie ontstaat over het al dan niet betrekken van naasten, als de patient dat (in eerste instantie) niet wil. Ook zijn er hulpkaarten te vinden die ingaan op allerlei thema's en casussen. MIND Naasten Centraal is een stichting die samenwerkt met andere organisaties aan een goed familiebeleid in de ggz. Zij is er voor alle naasten van mensen met een psychische kwetsbaarheid of psychische aandoening en organiseert ook lotgenotencontact. Voor de naasten van mensen met een psychosegevoeligheid is er de vereniging MIND-Ypsilon.
RICHTLIJN MANTELZORG VERPLEGING & VERZORGING
De Richtlijn Mantelzorg voor verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten geeft handvatten voor wie in het werk in contact komt met mantelzorgers, bijvoorbeeld in de wijk, het ziekenhuis, een instelling voor langdurige zorg, de arbodienst of op school. Een publicatie van V&VN, gefinancierd door ZonMW. Download hier de Richtlijn Mantelzorg V&VN. Download hier de infographic Zorgprofessional. Bron: V&VN.
BELASTBAARHEID MANTELZORGERS WIJKVERPLEGING
Het Kwaliteitskader wijkverpleging van 2021 beschrijft in een indicatorenset 'Belastbaarheid mantelzorg' wat cliënten en naasten mogen verwachten van de wijkverpleging. Het kwaliteitskader biedt het uitgangspunt voor keuze informatie, extern toezicht en voor de inkoop en contractering van zorg. En het kwaliteitskader biedt inspiratie en handvatten voor zorgprofessionals en zorgaanbieders om de zorgverlening continu te verbeteren. Download hier het kwaliteitskader wijkverpleging indicatorenset ‘Belastbaarheid mantelzorg’. Bron: Zorg inzicht.
MANTELZORGONDERSTEUNING VOOR DE THUISZORG
Een toolkit met meerdere instrumenten voor diverse werkvelden en disciplines, ontwikkeld door de werkplaats ‘Ondersteuning van mantelzorgers vanuit de thuiszorg’ uitgevoerd door Vilans en Hanzehogeschool Groningen, gefinancierd door ZonMw en Sia. Over het meten van overbelasting, het in kaart brengen van het netwerk, over samenwerking en het bieden van ondersteuning.
Download hier de toolkit voor mantelzorgondersteuning voor de thuiszorg.
Bron: Zorg voor beter.
SAMENWERKING INFORMELE OUDERENZORG
Een toolkit ter ondersteuning van de samenwerking met mantelzorgers, ontwikkeld door het Expertisecentrum Mantelzorg met het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie, Ergotherapie Nederland en de Oefentherapeut Cesar Mensendiek.
Download hier de handreiking-samenwerking-informele-zorg.
Bron: Vilans.
TOOLKIT MANTELZORGER VOOR HUISARTSEN
Dit gespreksmodel heeft betrekking op de belasting en belastbaarheid van mantelzorgers. Het is ontwikkeld door het IKNL voor de oncologische zorg, maar veel breder inzetbaar, met name voor mantelzorgers van mensen die langdurig (palliatief) ziek zijn. Een gespreksmodel over de belastbaarheid en de belasting en over het in kaart brengen en benutten van familie en netwerk inzemet behulp van een sociogram.
Download hier de toolkit-mantelzorg-voor-huisartsen.
Bron: LHV
MANTELZORGONDERSTEUNING VOOR PARAMEDICI
Een toolkit ter ondersteuning van de samenwerking met mantelzorgers, ontwikkeld door het Expertisecentrum Mantelzorg met het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie, Ergotherapie Nederland en de Oefentherapeut Cesar Mensendiek. Download hier de toolkit mantelzorg voor paramedici. Bron: Zorg voor beter.
WERKBOEK IN VOOR MANTELZORG
Bundeling van het landelijke programma In-voor-Mantelzorg uit 2016. De uitvoering was in handen van Vilans en Movisie, gefinancierd door het ministerie van VWS. Veel activiteiten hebben een vervolg gekregen. Het werkboek bestaat uit 12 thema’s rondom de samenwerking tussen mantelzorgers en zorgverleners. Per thema komen ook ervaringen uit de praktijk en tools aan bod. In het Werkboek staan ook stukken over visie en beleid in uitvoering. Bekijk hier het introductiefilmpje op Youtube. Download hier het werkboek 'In voor mantelzorg'. Bron: Movisie
PALLIATIEVE FASE - IN BALANS
Mantelzorg Balans is een website voor naasten van palliatief zieken, specifiek over de palliatieve fase. Met oefeningen om in balans te blijven, informatie over allerlei aspecten van deze fase en de mogelijkheid om herinneringen vast te leggen.
Palliaweb is een plek waar je als zorgverlener allerlei hulpmiddelen vindt om goede palliatieve zorg te verlenen aan de patiënt en zijn naasten, zoals een handreiking, toolbox, stappenplan en infographic.
INTERVIEW MET JOKE VAN RAALTE
